CIĄŻA W NORWEGII – NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE

• Każda ciężarna kobieta w Norwegii ma prawo do bezpłatnej opieki medycznej (dotyczy to wizyt kontrolnych przysługujących podczas ciąży).
• W Norwegii ciążę prowadzić może lekarz rodzinny lub położna. To kobieta wybiera, z czyjej pomocy będzie korzystać w trakcie ciąży (może korzystać z pomocy lekarza i położnej jednocześnie).
• Wizyty są darmowe i dobrowolne.
• W Norwegii pierwsza kontrola ma miejsce między 8 a 12 tygodniem ciąży, dlatego wiele kobiet decyduje się na dodatkowe wizyty u prywatnych lekarzy, szczególnie w pierwszych tygodniach ciąży.
• Ciężarnej przysługuje jedno darmowe badanie USG (między 17 a 20 tygodniem ciąży).
• Kobieta nie musi informować o ciąży swojego pracodawcy wcześniej niż na trzy miesiące przed planowanym urlopem.
• Kobieta nie musi informować o ciąży podczas rozmowy kwalifikacyjnej o pracę.
• Na pytania pracodawcy (także potencjalnego) o ciążę/planowaną ciążę kobieta może odmówić odpowiedzi.
• Pracodawca nie może zwolnić ciężarnej kobiety z powodu ciąży.
• Po powrocie z urlopu macierzyńskiego kobieta ma prawo do dawnego stanowiska pracy.
• Ubezpieczenie pokrywa wydatki związane z niezbędnymi badaniami lekarskimi.

OPIEKA LEKARSKA PODCZAS CIĄŻY

PIERWSZA WIZYTA

Podczas pierwszej wizyty (między 8 a 12 tygodniem ciąży) lekarz lub położna przeprowadzają z ciężarną rozmowę. Pacjentka ma przeprowadzone badania krwi i moczu (badanie moczu podczas każdej wizyty) oraz sprawdzone ciśnienie krwi (także podczas każdej wizyty), jest też ważona i sprawdza się jej wzrost. Ciężarna jest informowana o ewentualnej konieczności pojawienia się na kolejnych wizytach kontrolnych. Podczas rozmowy omawiane są różne tematy:

• Sytuacja życiowa pacjentki.
• Ćwiczenia, palenie, spożywanie alkoholu, a ciąża.
• Sytuacja zawodowa w związku z ciążą.
• Stan zdrowia pacjentki, choroby dziedziczne i choroby przewlekłe.
• Strach i obawy przed macierzyństwem
• Poprzednie ciąże i porody.
• Dolegliwości związane z ciążą.
• Prawa i obowiązki ciężarnej.
• Przemoc w rodzinie.
• Oferta opieki medycznej dla ciężarnej.
• Przygotowanie do porodu, opieki nad dzieckiem i karmienia piersią.
• Rola partnera podczas ciąży.

Powyższe tematy można też poruszyć podczas innych wizyt. W razie potrzeby ciężarnej przysługuje pomoc psychiatry lub psychologa.

Ciężarna jest też informowana o pierwszym badaniu USG. Odbywa się ono zazwyczaj między 17 a 20 tygodniem ciąży, a wykonywane jest w szpitalu, w którym nastąpi poród.

Kobiety po 38 roku życia mają prawo do poszerzonej oferty opieki lekarskiej. O tym jakie badania mogą zostać dodatkowo przeprowadzone poinformuje lekarz lub położna.

Podczas pierwszej wizyty ciężarne otrzymają kartę ciąży, na którą wpisywane są wyniki badań. Tę kartę trzeba zabierać ze sobą na wszystkie wizyty, razem z wynikami badań. Należy ją mieć ze sobą w szpitalu, gdy zacznie się poród.

Kobiety, które przechodziły operacje piersi powinny o tym poinformować lekarza lub położną (może to mieć wpływ na karmienie piersią).

DRUGA WIZYTA

Podczas drugiej wizyty w między 17tym a 19tym tygodniem ciąży wykonywane jest badanie USG. Wtedy określa się przybliżony termin porodu. Wizyta ma miejsce w przychodni lub na oddziale szpitala, w którym planowany jest poród. Na adres zamieszkania ciężarnej wraz z informacją o przybliżonym terminie porodu wysyłane są broszury informacyjne dotyczące ciąży i porodu.

TRZECIA WIZYTA

Ma miejsce w okolicach 24ego tygodnia ciąży. Ciężarna powinna kontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu lub położną na oddziale szpitala, w którym będzie rodzić, w razie pojawienia się jakichś nieprawidłowości.

KOLEJNE KONTROLE

Następne wizyty następują w 28, 32, 36 tygodniu ciąży. Wtedy też lekarz podejmuje decyzję o ewentualnych badaniach krwi i USG. 7,8 i 9 wizyta (odpowiednio w 38,40 i 41 tygodniu ciąży) polega głównie na rozmowie o samopoczuciu matki. Na tych kontrolach badany jest mocz oraz sprawdza się ciśnienie i kontroluje wagę ciężarnej. Jeśli poród nie nastąpi do 41ego tygodnia odpowiedzialność za ciężarną kobietę przechodzi na szpital.

PRAWA I OBOWIĄZKI CIĘŻARNEJ WZGLĘDEM PRACODAWCY

Ciężarna nie ma obowiązku powiadamiania swojego pracodawcy o ciąży wcześniej niż trzy miesiące przed planowanym pójściem na urlop macierzyński. Zaleca się jednak przeprowadzenie rozmowy z pracodawcą wcześniej, aby uniknąć sytuacji zagrożenia zdrowia matki i dziecka, spowodowanej wykonywaniem obowiązków zawodowych. Gdy pracodawca dowie się o ciąży, będzie mu łatwiej zorganizować stanowisko pracy dla ciężarnej (należy to do jego obowiązków). W Norwegii kobiety zachęcane są do jak najdłuższej aktywności zawodowej, co ma zapobiec ich wypadnięciu z rynku pracy.

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie kobiecie bezpiecznego środowiska pracy, które nie będzie wywierać szkodliwego wpływu na stan zdrowia matki i dziecka. Oznacza to, że zadaniem pracodawcy jest dostosowanie stanowiska pracy dla kobiety ciężarnej lub stworzenie nowego stanowiska. Warto razem z pracodawcą przedyskutować kwestie nowych obowiązków w pracy.

Jeśli ciężarna na swoim stanowisku pracy ma kontakt z substancjami chemicznymi, promieniowaniem, substancjami niebezpiecznymi pod względem biologicznym lub jej praca wymaga dużego wysiłku fizycznego albo jest stresująca, to pracodawca musi stworzyć kobiecie takie miejsce pracy, w którym zarówno ona, jak i jej dziecko, będą całkowicie bezpieczne.

Ciężarna w razie chęci zmian stanowiska pracy ze względu na stan zdrowia powinna złożyć pracodawcy wypełniony przez lekarza lub położną wniosek o przystosowanie miejsca pracy dla niej lub o przeniesienie jej na inne stanowisko. Wniosek do pobrania tutaj. Jeśli pracodawca nie może utworzyć nowego miejsca pracy dla ciężarnej, to powinien wypełnić odpowiednią część wniosku, który ciężarna składa do NAV wraz z wnioskiem o zasiłek ciążowy. Ten zasiłek może być przyznany, jeśli kobieta nie ma możliwości pracy w danej firmie ze względów bezpieczeństwa i zdrowia swojego i dziecka i jeśli lekarz lub położna potwierdzą takie ryzyko.

Po urlopie macierzyńskim kobieta ma prawo do powrotu na to samo stanowisko pracy.

ZASIŁEK CIĄŻOWY – SVANGERSKAPSPENGER

Aby mieć prawo do zasiłku ciążowego roczne dochody ciężarnej muszą wynosić co najmniej połowę kwoty bazowej G (w maju 2018r. kwota ta wynosiła 96 883 koron). Kolejnym warunkiem jest konieczność przepracowania co najmniej czterech tygodni. Zasiłek może zostać przyznany od momentu konieczności przerwania pracy do trzeciego tygodnia przed spodziewanym porodem. Potem zostaje przyznany zasiłek rodzicielski (jeśli ma się do niego prawo). Osoby samozatrudnione i freelancerzy także mają prawo do zasiłku ciążowego.

Zasiłek ciążowy przyznawany jest tylko jeśli pracodawca nie może przystosować stanowiska pracy dla ciężarnej lub niemożliwe jest stworzenie nowego stanowiska, w przypadku gdy dotychczasowe stanowisko jest niebezpieczne dla zdrowia przyszłej matki. Za niebezpieczne dla zdrowia uznaje się stanowiska pracy, w których:

• ciężarna ma kontakt z substancjami chemicznymi,
• praca jest stresująca lub ciężka fizycznie, stojąca i długotrwała,
• panuje wysoka temperatura,
• konieczne jest odbywanie długich podróży.

Do zawodów mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia matki i dziecka zalicza się między innymi pracę sprzątaczki i pracowników fizycznych w sklepach.

Jeśli kobieta może pracować na część etatu, to wtedy zasiłek ciążowy jest odpowiednio zredukowany.

Zasiłek ciążowy wypłacany jest zazwyczaj w wysokości zarobków otrzymywanych w momencie przerwania pracy. Osobom prowadzącym własną działalność gospodarczą i freelnacerom wysokość zasiłku ciążowego wylicza się na podstawie dochodu emerytalnego z ostatnich trzech lat.

Wniosek składa się w NAV (wniosek do pobrania tutaj i tutaj dla osób samozatrudnionych i freelancerów).

ZASIŁEK CHOROBOWY W CIĄŻY

Jeśli kobieta ciężarna zachoruje, to jej nieobecność w pracy powinna zostać usprawiedliwiona z pomocą zwolnienia lekarskiego. Takiej osobie przysługuje zasiłek chorobowy na normalnych warunkach.

ZWOLNIENIE Z PRACY Z POWODU CIĄŻY

W Norwegii ciężarna kobieta nie może zostać zwolniona z pracy z powodu ciąży. Ciężarną można zwolnić jeśli powodem jest np. redukcja etatów lub rażące zaniedbywanie obowiązków (niespowodowane ciążą). Okres wypowiedzenia w takim wypadku liczony jest po zakończeniu tzw. fødselspermisjon (6 tygodni urlopu przysługującego matce po narodzinach dziecka). Pracodawca nie może także zwolnić ciężarnej kobiety w trakcie okresu próbnego.

OMSORGSPERMISJON CZYLI URLOP DLA OJCA

Omsorgspermisjon to dwutygodniowy urlop, który przysługuje ojcu zaraz po narodzinach dziecka lub przed planowanym terminem porodu. Jest to czas przeznaczony na pomoc w opiece nad nowonarodzonym dzieckiem. Warto wiedzieć, że jeśli rodzice nie mieszkają razem, to urlop ten może zostać przeniesiony na inną osobę, która pomoże matce w pierwszych dniach po narodzinach dziecka. Z zasady jest to urlop bezpłatny, jednak zdarza się, że pracodawcy wypłacają świadczenia z tytułu tego urlopu.

SŁOWNICZEK PORODOWY

FORMULARZE DO POBRANIA

Wniosek o przygotowanie nowego stanowiska pracy lub o przeniesienie z powodu ciąży
Wniosek o przyznanie zasiłku ciążowego dla samozatrudnionych i freelancerów

Może Cię również zainteresować:

• Po porodzie
• Zasiłek macierzyński
• Norwegia wprowadzi badania krwi, które pozwolą wcześniej wykrywać zespół downa u nienarodzonych dzieci
• Poznaj 7 sposobów, aby pomóc dziecku dostosować się do życia za granicą
• Po tym teście IQ dzieci powinny być ponownie zbadane!