Jakich formalności należy dopełnić przy przeprowadzce z Polski do Norwegii?
Norwegia jest miejscem, które Polacy wybierają niezmiennie od kilku lat – niezależnie od tego czy ma być to przeprowadzka na stałe, czy jedynie wyjazd sezonowy. Wyjeżdżając warto wcześniej się przygotować, wiedzieć, jakich formalności należy dopilnować w Polsce i w samej Norwegii, aby uniknąć późniejszych problemów.
Artykuł podzieliliśmy na działy tematyczne. Możesz pójść na skróty i wybrać tylko te tematy, które Cię interesują.
1. Jakie dokumenty powinienem zabrać do Norwegii?
2. W jakich urzędach zgłosić wyjazd?
3. Czy warto się ubezpieczać?
4. Konto walutowe
5. Jak podróżować ze zwierzakiem?
6. Co można zabrać ze sobą do Norwegii?
7. Jak długo mogę używać samochodu zarejestrowanego w Polsce?
8. Jestem w Norwegii. Co teraz?
JAKIE DOKUMENTY POWINIENEM ZABRAĆ DO NORWEGII?
Przede wszystkim należy pamiętać o skompletowaniu dokumentów, które będą niezbędne po przyjeździe do Norwegii, a które powinny zostać przetłumaczone na język angielski lub norweski:
- aktu urodzenia,
- aktu małżeństwa,
- świadectw pracy i ew. referencji,
- zaświadczeń o ukończonych kursach,
- dyplomów ukończenia studiów,
- certyfikatów językowych (jeśli takie posiadamy).
Poza tym nie możemy zapomnieć o podstawowych dokumentach takich jak: paszport, prawo jazdy czy karta EKUZ, dzięki której będziemy mogli skorzystać z norweskiej opieki medycznej.
W JAKICH URZĘDACH ZGŁOSIĆ WYJAZD?
Przeprowadzka oznacza formalności, które trzeba załatwić w Polsce jeszcze przed wyjazdem. W lokalnym urzędzie gminy lub urzędzie miasta należy zgłosić wyjazd – dotyczy to zarówno osób, które wyjeżdżają na dłużej niż sześć miesięcy, ale zamierzają wrócić do kraju jak i tych, które wyjeżdżają na stałe (w przypadku wyjazdu na stałe urząd automatycznie wymeldowuje z miejsca pobytu stałego lub czasowego). Zamiar wyjazdu zgłasza się najpóźniej w dniu opuszczenia kraju drogą elektroniczną – przy pomocy platformy ePUAP pod adresem www.epuap.gov.pl, na stronie www.obywatel.gov.pl lub w urzędzie gminy (osobiście albo przez pełnomocnika) – należy przygotować dokument tożsamości (dowód osobisty, paszport) i formularz zgłoszenia wyjazdu za granicę (ZGŁOSZENIE WYJAZDU POZA GRANICE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ/NOTIFICATION OF LEAVING THE TERRITORY OF THE REPUBLIC OF POLAND).
CZY WARTO SIĘ UBEZPIECZAĆ?
Podstawową formą zabezpieczenia jest karta EKUZ, czyli Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, która stanowi potwierdzenie prawa do korzystania z niezbędnych świadczeń zdrowotnych na koszt NFZ. Norwegia nie jest członkiem Unii Europejskiej, ale należy do EFTA, co daje możliwość korzystania z Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. Należy jednak pamiętać, że podlega się wtedy norweskim prawom i obowiązkom na warunkach identycznych z tymi, którym podlegają osoby ubezpieczone w tym państwie.
Ważność karty EKUZ zależy od kilku czynników:
- 5 lat dla emerytów,
- 12 miesięcy dla osób ubezpieczonych (pobierających rentę; zatrudnionych; studentów zgłoszonych do ubezpieczenia czy prowadzących działalność gospodarczą),
- 6 miesięcy dla osób uprawnionych na podstawie przepisów krajowych (kobiet w okresie ciąży i porodu, które posiadają polskie obywatelstwo i miejsce zamieszkania na terytorium kraju lub posiadają status uchodźcy; osób przed 18 rokiem życia posiadających polskie obywatelstwo lub posiadających status uchodźcy),
- 2 miesiące dla osób zarejestrowanych w Urzędzie Pracy oraz innych niż wcześniej wymienione osób ubezpieczonych,
- 90 dni dla osób spełniających kryteria dochodowe odnośnie świadczeń pomocy społecznej (z ważną decyzją odpowiedniego organu – wójta, burmistrza itp.),
- 42 dni dla kobiet w czasie połogu (posiadających polskie obywatelstwo i miejsce zamieszkania na terenie kraju).
Karta EKUZ to absolutna podstawa, która jednak nie pokrywa wszystkich kosztów leczenia, dlatego przed wyjazdem warto odwiedzić dentystę i zrobić podstawowe badania – w Norwegii osoby pracujące mają ubezpieczenie zdrowotne, jednak w jego skład nie wchodzi opieka dentystyczna.
Dodatkowo w przypadku wyjazdu korzystanie z opieki medycznej na zasadach obowiązujących w Norwegii oznacza konieczność uiszczenia zryczałtowanej opłaty, która nie podlega refundacji – wizyta u lekarza pierwszego kontaktu to koszt ok. 141-240 NOK (w zależności od pory dnia – nocą i w dni świąteczne opłata jest wyższa niż w dzień), transport karetką jest bezpłatny jedynie w nagłych wypadkach, w pozostałych sytuacjach opłata wynosi 133 NOK (za przejazd w jedną stronę).
Inną kwestią jest ubezpieczenie NNW czy OC. Ubezpieczenie Następstw Nieszczęśliwych wypadków gwarantuje zabezpieczenie finansowe dla ubezpieczonego lub jego rodziny. Z kolei OC, czyli ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej może być przydatne, gdy dojdzie do uszkodzenia cennych przedmiotów osoby trzeciej lub pogorszenia jej stanu zdrowia z winy ubezpieczonego.
Osoby, które wybierają się do Norwegii raczej rekreacyjnie mogą skorzystać z ubezpieczenia bagażu – dotyczy ono przedmiotów osobistego użytku, telefonów komórkowych czy sprzętu komputerowego i fotograficznego, które zostaną skradzione bądź uszkodzone podczas podróży.
KONTO WALUTOWE
Dobrym rozwiązaniem jest założenie konta walutowego obsługującego NOK, dzięki czemu unikniemy wysokich kosztów przewalutowań. Konta walutowe działają na zasadzie kont tradycyjnych, ale zamiast polskich złotówek gromadzone są na nich środki w obcej walucie, którą wybiera właściciel rachunku. Zaletą tego typu konta jest możliwość transakcji i wypłat z bankomatów na całym świecie, a posiadane środki nie są uzależnione od aktualnych kursów walut. Konta walutowe zyskały na popularności i są dostępne praktycznie w każdym banku, jednak nie wszędzie dostępną walutą jest korona norweska – konto walutowe w NOK można założyć w kantorze walutowym Alior Banku czy w banku PKO BP.
JAK PODRÓŻOWAĆ ZE ZWIERZAKIEM?
Chcąc zabrać ze sobą zwierzę trzeba wcześniej sprawdzić, jakie właściwie mamy możliwości. Podróż samolotem może być kłopotliwa, ponieważ nie wszystkie linie lotnicze umożliwiają przewóz zwierzęcia, a jeśli już to robią, to pobierają dodatkową opłatę. Inna opcją jest zlecenia tego zadania specjalistycznej firmie, która zapewni bezpieczny transport naszym pupilom – przewożąc je w przystosowanych do tego samochodach lub zlecając to opiekunom transportującym zwierzę z miejsca na miejsce. Z kolei podróż samochodem oznacza, że zwierzak musi spełniać wszystkie warunki wymagane przez kraje, których granice będziemy przekraczać.
Norweskie przepisy odnośnie przewozu zwierząt mają na celu zapobieganie nielegalnemu handlowi i przenoszeniu chorób zakaźnych. Przewożenie zwierząt domowych do Norwegii (psów, kotów, fretek, ptaków, gryzoni) jest możliwe w okresie 5 dni przed lub po przyjeździe właściciela do kraju – zwierzęta powinny podróżować w towarzystwie właściciela lub opiekuna, który jest za nie odpowiedzialny (musi posiadać pisemne upoważnienie z adnotacją, że zwierzęta nie są przeznaczone na sprzedaż). Należy również przedstawić dokumenty świadczące o niekomercyjnym przewozie zwierząt, czyli bilety lotnicze, hotelową rezerwację czy faktury, które będą łączyły przewóz zwierząt z przeprowadzką ich właściciela.
- europejski paszport dla zwierząt (jest niezbędnym dokumentem, który powinien zawierać dane właściciela, dane zwierzęcia, przebieg szczepień itp. oraz numer mikroczipu),
- mikroczip (zwierzaki muszą posiadać mikroczip zgodny z normą ISO 11784),
- szczepienie przeciw wściekliźnie (zwierzę powinno posiadać ważne szczepienie),
- odrobaczenie (psy i szczenięta powinny zostać odrobaczone na 24 do 120 godzin przed przyjazdem do Norwegii lub za pomocą metody 28 dniowej).
Warto pamiętać, że przewóz więcej niż pięciu zwierząt uznawany jest za komercyjny, poza wyjazdami związanymi z zawodami, występami czy treningami, jednak należy to udokumentować. Ponadto niektóre rasy psów i psy z domieszką tych ras są na terenie Norwegii zakazane – dotyczy to ras: Pit bull terier, Amstaff (amerykański staffordshire terrier), Fila Brasileiro, Tosa inu (Tosa), Dog argentyński, Wilczak czechosłowacki.
Zasadniczo wwożenie do Norwegii zwierząt egzotycznych jest zakazane, poza kilkoma wyjątkami, gdy pupil nie jest przeznaczony na sprzedaż. Przewóz ptaków, gryzoni i królików dotyczy jedynie tych gatunków, które uznaje się za zwierzęta domowe – kurczaki, indyki, perliczki, kaczki, gęsi, gołębie itp. oraz gryzonie i króliki przeznaczone do produkcji żywności nie mogą zostać wwiezione na terytorium Norwegii. Ponadto, jeśli chodzi o ptaki i gryzonie przepisy zezwalają na przewóz maksymalnie trzech zwierząt, które posiadają wystawiony przez lekarza weterynarii dokument poświadczający, że nie wykazują żadnych objawów choroby – dokument tożsamości ważny jest przez 10 dni od momentu wydania (w przypadku podróży morskiej termin wydłuża się o czas jej trwania).
CO MOŻNA ZABRAĆ ZE SOBĄ DO NORWEGII?
Mienie przesiedleńcze to rzeczy, które są przeznaczone do użytku własnego – m.in. rzeczy osobiste, meble, rowery, zwierzęta domowe, pojazdy mechaniczne itp. Aby przewieźć rzeczy tego typu należy wypełnić oświadczenie o wwozie mienia przesiedleńczego – formularz RD0030 i zrobić listę przewożonych rzeczy, która ułatwi kontrolę celną. Jeśli wwozimy rzeczy, które należą do nas i nie byliśmy w Norwegii w ciągu ostatniego roku, możemy zostać zwolnieni z opłaty celnej, jednak niektóre towary objęte są opłatami lub wymagają pozwolenia – dotyczy to m.in. pojazdów silnikowych, środków żywności, roślin, zwierząt czy sprzętu radiowo-telewizyjny.
JAK DŁUGO MOGĘ UŻYWAĆ SAMOCHODU ZAREJESTROWANEGO W POLSCE?
Możliwość korzystania z samochodu przywiezionego do Norwegii jest uzależniona od rodzaju wyjazdu, na który się decydujemy. Pobyt tymczasowy umożliwia poruszanie się po kraju przez okres maksymalnie od roku do dwóch lat (czas liczony jest od momentu przyjazdu do Norwegii właściciela pojazdu). Czas pobytu można udokumentować za pomocą umowy najmu mieszkania czy umowy o pracę na czas określony. Dodatkowo nie wolno przebywać na terenie Norwegii przez 365 dni w ciągu dwóch kolejnych lat, które poprzedzają przyjazd do kraju, od którego liczony jest pobyt tymczasowy.
Aby korzystać z samochodu przewiezionego z Polski konieczne jest uzyskanie zezwolenia – midlertidig kjøretillatelse – wniosek RF-1330 można złożyć drogą elektroniczną (portal Altinn.no) w pierwszym roku pobytu w kraju.
Przeprowadzka do Norwegii oznacza, że aby korzystać z samochodu z polską rejestracją, musimy opłacić cło i podatki – tymczasowe pozwolenie na okres 14 dni można uzyskać po złożeniu wniosku RF-1340. Procedury importowe i opłata podatków dotyczy każdego, kto decyduje się na import samochodu. Chcąc przewieźć auto warto dowiedzieć się, czy pojazd spełnia normy, które obowiązują w Norwegii – w tej sprawie kontaktujemy się ze Statens Vegvesen – przede wszystkim samochód powinien posiadać ważne ubezpieczenie i tablice rejestracyjne. W urzędzie celnym w Polsce lub w Norwegii należy załatwić dokumenty tranzytowe, które umożliwią nam przejazd od przejścia granicznego do urzędu celnego wskazanego w dokumentach. W ciągu trzech dni po przyjeździe do Norwegii powinno się również uregulować opłaty importowe – w urzędzie celnym trzeba przedstawić dokumenty tranzytowe, umowę kupna i dokumenty potwierdzające rejestrację pojazdu. Norweski VAT wynosi 25% od wartości celnej pojazdu, czyli wartości samochodu, kosztów przewozu i ubezpieczenia (do norweskiej granicy). Ewentualna opłata klimatyzacyjna to ok. 650 NOK (za kilo gazu użytego w klimatyzacji).
Tablice rejestracyjne należy wymienić w ciągu 30 dni od oclenia samochodu. Dodatkowo pojazd powinien zostać poddany kontroli w oddziale Statens Vegvesen – niezbędny jest dokument Melding til avgiftsberegning og registrering (blankiet NA-0221), który wydaje urząd celny. Konieczne jest opłacenie podatków – engangsavgiften (wysokość zależy od różnych czynników, m.in. pojemności silnika) i vrakpantavgiften (koszt to 2400 NOK). Po zarejestrowaniu pojazdu otrzymamy tymczasowy dowód rejestracyjny (właściwy dokument zostanie wysłany pocztą).
JESTEM W NORWEGII. CO TERAZ?
Po przyjeździe do Norwegii musimy załatwić kilka spraw formalnych, o których nie można zapomnieć. Przede wszystkim konieczna jest rejestracja w urzędzie meldunkowym – w ciągu 8 dni od przyjazdu do kraju. Rejestr ewidencji ludności – Folkeregisteret – to część urzędu podatkowego. Aby otrzymać meldunek stały, trzeba posiadać umowę o pracę lub umowę najmu na okres dłuższy niż 6 miesięcy, dokumenty potwierdzające założenie działalności gospodarczej czy dowód zakupu mieszkania.
Osoby, które zamierzają w Norwegii pracować powinny posiadać kartę podatkową, z którą nadany zostaje numer identyfikacyjny. D-nummer dotyczy osób, które w Norwegii spędzą mniej niż 6 miesięcy – we wskazanym urzędzie podatkowym należy złożyć podanie, okazując jednocześnie dowód osobisty lub paszport oraz umowę o pracę lub wyciąg z Norweskiego Rejestru Podmiotów Gospodarczych. Jeśli przeprowadzamy się do Norwegii na stałe otrzymamy numer personalny – Fødselsnummer – w urzędzie musimy okazać dowód osobisty lub paszport oraz dokumenty stanowiące podstawę pobytu na terenie kraju (zezwolenie na pobyt – minimum 6 miesięcy, świadectwo rejestracji) i wskazujące na czas pobytu (umowę o pracę, umowę najmu czy kupna mieszkania). W przypadku przeprowadzki do Norwegii należy powiadomić o tym norweskie władze.
Zmiany przepisów! Przeczytaj o Kildeskatt – podatek dla pracowników zagranicznych.
Podstawowa wiedza o sprawach, których trzeba dopilnować planując wyjazd – stały czy sezonowy – jest potrzebna, aby uniknąć późniejszych problemów z urzędami w Polsce i Norwegii, dlatego warto zapoznać się z przepisami i zasadami, które mogą ułatwić przeprowadzkę.
Komentarze